Aktif (Elektronik Kontrollü) Süspansiyon Sistemi

    16097
    0
    Yapısı ve Çalışması

    Bilgisayar tarafından denetlenen bu sistem, birkaç mili saniye içerisinde mevcut sürüş durumunun   özelliklerine göre süspansiyon davranışını yolcu ve sürücü konforunu maksimum seviyede tutacak şekilde ayarlanabilmektedir.

    Bütün   tekerleklerin   amortisörlerinin   farklı seviyelerle ayarlanabildiği sistemde, sensörler tekerleklerin ve aracın hızı, direksiyon açısı ve yük durumuna ilişkin bilgileri sağlamakla görevlidirler. Konfor veya sert sürüş arasında seçim  yapan   elektronik   işlemcinin   gönderdiği   kontrol   sinyalleri   ile   hidrolik   sistemdeki selenoid   supaplar   amortisörleri   en   iyi   duruma   getirmekte   ayrıca   seviye   kontrolü   de yapmaktadır.hız   arttıkça,   elektro-hidrolik   sistem  aracın   alçalmasını   sağlayarak   dengeyi arttırmaktadır. Sistemin motordan 10-15 hp civarında güç çekmesi en önemli dezavantajıdır. Yeni geliştirilen pompa motor aksamları   ile bu sorun da giderilmiştir.  Ancak bu gelişmiş teknoloji pahalı olup şimdilik lüks araçlarda kullanılmaktadır.

    Hidrolik pompa aktif süspansiyon sisteminin en önemli elamanıdır. Elektronik kontrol ünitesinin   (ADS  Modülü)   görevi   ise   sensörlerden   gelen   bilgiler   doğrultusunda   sisteme direktifler vermektir. Her bir tekerlek ayrı bir hidrolik kumanda ile denetlenmektedir.Hidrolik pompanın basınçlı olarak gönderdiği sıvı; hidrolik enerji olarak tekerlekleri denetleyen kumanda mekanizmasında kullanılmak üzere akümülatörlerde depolamaktadır. Her bir kumanda mekanizmasındaki  karmaşık supap sistemi  sensörlerden gelen sinyallere uyarak hidrolik basıncı düzenlemektedir.  Yağ içeriye dolduğunda kumanda mekanizmaları uzayarak tekerleği aşağıya doğru indirmektedir.


    ADS   işlemcisi   (mikro-bilgisayar)   basıncın   bırakılması   doğrultusunda   talimat gönderilmesi  halinde   ise,  mekanizma   sıkışarak  tekerleğin  yukarı  doğru hareket   etmesini sağlamaktadır.  Bu  sistemde kumanda mekanizmasını   sıkıştırmakta  hidrolik basınç yerine aracın ağırlığından yararlanılmaktadır. Yine bazı araçlarda hidrolik basınç tekerlekleri hem aşağı hem yukarı doğru hareket ettirmekte kullanılmaktadır.Gövde   üzerinde   yer   alan   sensörler   aracın   yüksekliğine   ve   hızına   ilişkin   bilgileri süspansiyonun hareketlerini   izleyerek kontrol  ünitesine bilgi  vermektedir.  Bozuk yollarda ADS   işlemcisi   kumanda   mekanizmalarına   uygun   sinyaller   göndererek   bir   tekerleği yükseltirken diğerini indirebilmektedir. Bu işlemlerde sınırlamalar mevcuttur.Aracın   içine   düştüğü   çukur   derin   ise   sistem  pasif   işleme   geçmektedir.   Tekerlek kumanda mekanizmalarına bağlı olan bir alt akümülatör sert bir darbe aldığında boşaltma görevini  üstlenerek yağın  sönümlendirici   supaptan gaz basınçlı rezarvuara  akmasına   izin vermektedir.
    Sistemde Kullanılan Elemanların Yapısı ve Görevleri
    ADS İşlemci

    Sürüş rahatlığını ve konforunu sağlamak üzere bu işlemci, direksiyon hareketleri, fren durumu, araç, hızı ve yükü, seçici anahtarların bilgilerini değerlendirmektedir.Sensörlerden aldığı   sinyalleri  kullanarak  tahmin edilen  sürüş  şartlarına karar  verir. Değerlendirme   ve   reaksiyon   işlemi   programlı   karakteristik   haritası   kullanılarak yapılmaktadır. Genellikle iki adet ayar mevcuttur. Bu ayarlar konfor için yumuşak ayar ve spor kullanım için sert ayardır. Sürüş şartlarına bağlı olarak ADS işlemcisi iki ayar arasında karar verir. Her hangi bir arıza durumunda sistemi sert ayara getirmekte arızayı hafızaya almakta, ikaz lambası yanmaktadır. ADS işlemcisinde test aleti için bağlantılar mevcuttur. Bu bağlantı ile arızalar tespit edilmektedir.
    Direksiyon Pozisyon Sensörü:

    ADS işlemcisine iki adet sinyal göndermektedir. Sinyalin biri direksiyon hareketinin yönünü ve açısal hareketini bildirir. Diğer sinyal ise direksiyon hareketinin hızını bildirir.Sinyaller araç hızına bağlı olarak ADS işlemcisi tarafından değerlendirmektedir. Hızlı viraj   almalarda   ya   da   direksiyon   simidi   hızlı   döndürüldüğünde   amortisörler   sert   olarak ayarlanır.


    Fren Bilgilendirme Sensörü:

    Fren pedalına yakın bir yere bağlanmıştır. Fren devreye girdiğinde ADS işlemcisine voltaj sinyali gönderir. Böylece sistem sert amortisör ayarını seçer. Ani fren olasılığına karşı amortisörler sert ayarda kalır.
    Gövdenin İvmelenmesini Bildiren Sensörü:

    Araç   ani   olarak   hızlanmaya   başladığında   bu   sensör   ADS   işlemcisine   sinyaller yollamaya başlar.  Bu sinyal ADS işlemcisi  tarafından alındığında amortisörler  ivmelenme işlemi bitene kadar belirli bir süre sert ayara getirilir.

    Sistemde Kullanılan Amortisörler:

    Diğer klasik amortisörlerden farklıdır.  Amortisöre gelen basınçlı  hidrolik ya da gaz selenoid valf sayesinde elektronik olarak kontrol edilir. Bu valf de akışkanı yönlendirerek amortisörü sert veya yumuşak olmak üzere ayarlar

    Düşey İvme Sensörü:

    Araç gövdesini düşey olarak ivmelenmesini ölçen bir sensördür. Bazı araçlarda ADS işlemcisi içerisine konmuştur. Bazı araçlarda da ön ve arka süspansiyon sistemleri için ayrı ayrı bulunmaktadır.Araç gövdesi  düşey yönde yer  değiştirir  ve  limit  değeri  aşılır   ise amortisörler  sert olarak   ayarlanır.   Eğer   araç   düzgün   olmayan   bir   yoldan   geçerse   amortisör   sert   olarak ayarlanarak aracın hareket kontrollü sağlanmış olur.

    Seçici Anahtar

    Sürücü   seçici   anahtar   ile   otomatik   ya   da   spor   seçenekleri   arasında   seçim yapabilmektedir. Otomatik pozisyonda ADS işlemcisi amortisör ayarının ne zaman sert, ne zaman eski pozisyonuna döneceğine karar verir.
    Spor pozisyonda süspansiyon sürekli olarak sert ayarda kalır.


    Aktif Süspansiyon Sisteminin Özellikleri
    • Mevcut süspansiyon sitemleri içerisinde en iyi sürüş konforu ve güvenliğine sahiptir.
    • Hızlanma ve frenlemelerde oluşan öne yığılma ve arkaya yaslanma sorunları ortadan kalkmıştır.
    • Dönüşlerde diş tekerleğin iç tekerleğe göre daha fazla yatması engellenmiştir.
    • Artan   hızda   aracın   ağılık   merkezini   zemine   yaklaştırarak   hava   direncini azaltacağından bir miktar yakıt tasarrufu sağlar.
    • Kötü yol şartlarında aracın yüksekliğinin artırılmasına imkan verir.
    • Maliyeti yüksek ve oldukça karmaşık yapıya sahiptir.
    • Aracın   ağırlığını   artırması   ve   motordan   güç   çekmesi   nedeniyle   motor performansında bir miktar düşme olur.

    [youtube eSi6J-QK1lw]

    [youtube Df2mM5jP1W0]

    0 0 votes
    Article Rating
    Subscribe
    Bildir
    guest

    This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

    0 Yorum
    Inline Feedbacks
    View all comments